Trận Bến Tre – Battle of Ben Tre hay còn gọi là battle of Bến Tre trong Tết Mậu Thân 1968 là trận đánh khiến hơn 500 dân thường thiệt mạng, 1.200 người bị thương và hơn 50.000 người phải sơ tán
18h ngày 1 tháng 2, lực lượng tăng viện Mỹ thuộc sư đoàn 9 bộ binh bắt đầu tiến vào thị trấn Bến tre. 2 đại đội gồm đại đội B thuộc tiểu đoàn 3 trung đoàn 39 và đại đội B thuộc tiểu đoàn 2 trung đoàn 60 được trực thăng thả xuống ở khu cố vấn để tăng cường các vị trí phòng thủ chung quanh. Ngày 2 tháng 2, lực lượng còn lại của tiểu đoàn 3/39 được đưa đến bằng trực thăng ở khu Cố vấn và từ đó đánh ra phía Đông. Cùng lúc đó, tiểu đoàn 2/60 được trực thăng đổ bộ ở phía Đông thị trấn sau đó tiến về phía Tây để bắt tay với tiểu đoàn 3/39 tạo thế gọng kềm. Cả 2 đơn vị đều bị chận đánh ác liệt. Do không quen với lối đánh đô thị, tiểu đoàn 3 tiến quân rất chậm, họ phải lục soát, tấn công qua từng ngôi nhà. Họ đến được sát con đường chính ở phía Đông thị trấn Bến Tre và mắc kẹt ở đó và không bắt tay được với tiểu đoàn 2.
Lúc này ở phía Đông, tiểu đoàn 2 đụng trận với lực lượng cỡ tiểu đoàn của quân du kích. Tổn thất của của cả 2 tiểu đoàn lên đến 16 binh sĩ và đều bị chận đứng. Không quân Mỹ tiến hành liên tiếp 7 đợt oanh kích vào vị trí phía Đông thị xã Bến Tre để mở đường. Quân Giải Phóng bị bom phá vỡ đội hình, phải băng qua những cánh đồng để lẩn tránh oanh tạc nhưng bị trực thăng và máy bay Gunship bắn chặn. Nhờ không quân yểm trợ, 2 tiểu đoàn tiến dần về phía nhau. Một nhóm quân Giải Phóng cố thủ ở lò gạch nơi sát bờ sông . Quân Mỹ dùng loa kêu gọi đầu hàng nhưng quân Giải phóng không chịu đầu hàng và vẫn bắn trả. Quân Mỹ đã không cho bộ binh tiến đánh mà báo tọa độ và những khẩu pháo tự động 40mm Bofor từ tàu vận tải hạng nặng LST USS Harnett County đã pháo kích, phá hủy lò gạch
Sau 3 ngày chiến đấu, quân Mỹ giành lại quyền kiểm soát thị trấn, tiến hành tảo thanh chung quanh và đến ngày 5 tháng 2 thì về căn cứ Đồng Tâm. Lữ đoàn 3 sau đó báo cáo
“Quân Giải Phóng đã gần như chiếm toàn bộ thị trấn, chúng ta phải chiến đấu trên từng con đường, từng căn nhà dưới hỏa lực bắn tỉa liên tục của của quân địch mới có thể dồn họ ra nơi trống để tiêu diệt”
Trong trận Bến Tre – Battle of Ben Tre hay battle of Bến Tre, quân Giải Phóng tổn thất 328 người. Dân thường chết 528 người và 1.218 người bị thương. 5000 ngôi nhà bị phá hủy và hơn 30.000 người thuộc thị trấn Bến Tre và thị trấn Mỏ Cày phải tản cư nơi khác.
Thiếu tá phi công Mỹ James K. Gibson lái máy bay tiền tiêu FAC đã tham dự trận Bến Tre – Battle of Ben Tre hay battle of Bến Tre đã nói :
“Quân du kích đã cố ý chọn thị trấn Bến Tre làm chiến trường, chúng ta đã không có chọn lựa nào khác khi tiến hành trận đánh ở đây”
Ngày 7 tháng 2, phóng viên Peter Arnett của hãng tin AP đã bay đến Bến Tre làm cuộc phỏng vấn. Ông đã chứng kiến cảnh đổ nát ở Bến Tre và khi được phỏng vấn về mức độ ác liệt của trận đánh vừa diễn ra, một thiếu tá Mỹ đã thừa nhận :
“Đôi khi chúng ta phải phá hủy một thị trấn để cứu nó” – “It became necessary to destroy the town to save it”.
Peter Arnett đã đưa câu này lên báo chí và từ đó tạo tranh cãi của những người chống chiến tranh ở nước Mỹ. Nhà sử học William H. Hammond thuộc Trung Tâm Lịch Sử Quân Đội Mỹ – United States Army Center of Military History đã nói :
“Bài viết của Peter Arnett với câu nói trên đã tạo thanh tâm điểm của phong trào phản chiến ngay trong lòng nước Mỹ”
Arnett chưa bao giờ tiết lộ rằng ông trích dẫn lời nói trên từ viên thiếu tá nào trong hàng ngũ sĩ quan quân đội Mỹ. Tờ báo Bloomberg vào năm 2018 đã cho biết :
“Trong số những nhân vật cánh Hữu, rõ ràng rằng Arnett đã cố tình giả tạo ra câu nói đó”
Câu nói của Arnett vốn là câu nói đã có lịch sử lâu đời “phá hủy để giải cứu” – “destroy in order to save” và viên thiếu tá trong trí tưởng tượng của Arnett đã biến cải thành “phá hủy thị trấn để giải cứu nó”
Xem lại : Trận Bến Tre – Battle of Ben Tre trong Tết Mậu Thân 1968 – P1
